Dobitnik NIN-ove nagrade za najbolji roman 2023. godine je Stevo Grabovac sa romanom „Poslije zabave“. Aktuelni sastav žirija Milena Đorđijević, Žarka Svirčev, Violeta Stojmenović, Tamara Mitrović i Goran Korunović objavio je ime ovogodišnjeg laureata.
Od 188 naslova na konkursu, napravljen je uži izbor od 12, a potom se u najužem izboru našlo 5 romana finalista: „Pakrac“ Vladana Matijevića, „U zemlji Franje Josifa“ Ljubomira Koraćevića, „Autosekcija“ Srđana Srdića, „Pesma o tri sveta“ Vladimira Pištala i „Poslije zabave“ Steve Grabovca.
Glasovi članova žirija su odlučili da nagradu dobije …..
Stevo Grabovac (Slavonski Brod, 1978) objavio je do sada zbirku pesama „Stanica nepostojećih vozova“ 2007. godine, a njegov prvi roman „Mulat albino komarac“ našao se 2019. u najužem izboru za NIN-ovu nagradu. Živi i radi u Banjaluci.
O početku romana „Poslije zabave“, objaljenog u izdavačkoj kući Imprimatur, pisac Stevo Grabovac je rekao Mići Vujičiću u intervjuu za NIN:
„Roman otvara rečenica: `Priča koju želim da ispričam govori o jednom užasnom zločinu.` I oko nje se, kao krugovi na vodi, šire sudbine likova koji su posredno ili neposredno povezani sa samim zločinom.“
A onda o zločinu: „Zločin koji se pominje odnosi se na ubistva oko dvadesetoro romske djece u okolini Bosanskog Broda, nekad u ljeto hiljadu devetsto devedeset druge.
Iako se ovo desilo tokom rata u Bosni i Hercegovini, sama ubistva nisu imala nikakve veze sa vjerskim i drugim razlozima zbog kojih se, navodno, ratovalo, već su počinjena iz proste ekonomske računice – radi ilegalne trgovine ljudskim organima.
Ovaj događaj vrlo brzo je pao u zaborav, jer nije bio interesantan nijednoj od tri bivše zaraćene strane, a vjerovatno i zbog nekih „viših“, običnim smrtnicima nedokučivih razloga.
Ipak, roman se ne bavi samim istraživačkim procesom kome je cilj da se dođe do neke istine, možda više postavlja pitanje – „šta je istina“, bavi se nemoćima pisanja, uopšteno pitanjem smisla pisanja o takvim stvarima, kada toj djeci pokušava dati ljudska lica koja su odavno izgubili.
Pripovjedač, koji se zove isto kao i ja, a zove se tako jer nas obojicu opsjedaju ista pitanja i isti košmari, a sasvim je svejedno da li će ga čitalac u potpunosti poistovijetiti sa mnom ili neće, zapravo govori o svojim pokušajima pisanja i koliko ga je to kao prokletstvo pratilo kroz život.
On je neuspješni pisac iz provincije koji pokušava da rekonstruiše ličnu istoriju svog pokojnog oca, iako o njoj ne zna gotovo ništa.
Čini to zbog toga, jer je i njegov otac kao i on sam, bio pisac u pokušaju, genetski ili sudbinski – to je njegov zavjet koji ne može da ispuni, a osim toga, upravo je njegov otac osoba koja je neposredno pokrenula lavinu samih događaja koji su vodili ka otkriću zločina pomenutog u knjizi.”
Ovo je i značajan jubilej za NIN-ovu nagradu, jer je prvi put dodeljena pre 70 godina, 1954., i njen prvi laureat bio je Dobrica Ćosić s romanom „Koreni“.
Izvor: Vreme